چند سال قبل بود که آنفولانزا شدت پیدا کرد و آمار قربانیان این ویروس تب و تابی را در جامعه به وجود آورد. در آن زمان کسی فکر نمیکرد سالها بعد ویروس کرونا شبیخونی به مراتب شدیدتر به مردم بزند و همه را در بهت فرو ببرد. امسال پاییز سختی پیش رو داریم؛ ترکیب آنفولانزا و کرونا ترس و واهمهای بین مردم ایجاد کرده که مبادا با ابتلا به این دو ویروس تا پای از دست دادن جانشان هم پیش بروند. چندی قبل دولت وعده واردات واکسن آنفولانزا را به مردم داد تا با تزریق این واکسن حداقل خود را در مقابل آنفولانزا بیمه کنند اما اخیرا خبرهایی منتشر شده که تنها افراد پرخطر و دارای بیماریهای خاص میتوانند از این واکسن استفاده کنند که آن هم منوط به توزیع این واکسن بین استانها است.
مردم خیلی عطش واکسن دارند
عباس فخریان مدیر غذا و داروی دانشکده علوم پزشکی سیرجان از عدم توزیع این واکسن خبر داده و میگوید: متاسفانه هنوز حتی در استان کرمان هم واکسن توزیع نشده و مشخص نیست چکار میخواهند بکنند. به مرور دارند از سازمان غذا و دارو واکسن را بین استانها توزیع میکنند اما نگفتند بر اساس چه اولویتی. وی گروههای پرخطر را جامعه هدف مصرف واکسن آنفولانزا عنوان کرده و میگوید: فعلاً گروههای پرخطر میتوانند واکسن را تهیه کنند و اگر مازاد داشته باشیم به بقیه مردم هم تعلق میگیرد. قیمت آن هم حدود ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان است. مردم واکسن را از بازار آزاد تهیه نکنند. فخریان در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است از آمپولهای سال قبل برای توزیع بین مردم استفاده شود؟ میگوید: به هیچ وجه. ساختار این آمپول طوری است که زیر یک سال منقضی میشود و نمیتوانند چنین کاری کنند. خیال مردم راحت باشد. مگر اینکه در موارد نادر برخی از افراد سودجو بخواهند از آب گلآلود ماهی بگیرند که آن هم بعید است. البته مردم باید هوشیار باشند و فقط از داروخانهها و مراکز بهداشتی درمانی واکسن را تهیه کنند و به هیچکس اعتماد نکنند. وی به نگرانی و افزایش تقاضای مردم برای تهیه واکسن اشاره کرده و تصریح میکند: مردم خیلی عطش واکسن دارند. مراجعه خیلی زیادی هم دارند و به هر دری میزنند تا واکسن را تهیه کنند. تاکنون نزدیک هفت هزار دوز واکسن به ما سفارش دادند که برای آنها نگه داریم ولی گفتیم حتی برای نزدیکان خودمان هم نگه نمیداریم، باید طبق شرایط این واکسن توزیع شود. مدیر غذا و دارو در پاسخ به این سوال که تزریق این واکسن چقدر میتواند در پیشگیری از ابتلا به ویروس تاثیرگذار باشد؟ میگوید: این واکسن روی کرونا هیچ تأثیری ندارد. اما اگر در بازه طلایی خودش تا نیمه مهرماه تزریق شود شدت ابتلا به آنفولانزا را کاهش میدهد. چون آنفولانزا با کرونا همزمان میشود، اگر استفاده شود بهتر است برای تقویت ایمنی بدن. البته توصیه میکنم فقط افراد پرخطر استفاده کنند چون امسال به خاطر کرونا پروتکلهای بهداشتی را مردم رعایت میکنند، حتی ممکن است به آنفولانزا دچار نشوند. شیوع آنفولانزا در کشورهایی که فصل زمستان را پشت سر گذاشتند چون از ماسک استفاده میکردند خیلی کاهش داشته. از او میپرسم با توجه به اینکه بازه طلایی استفاده از این واکسن رو به پایان است آیا تا نیمه مهر این واکسن به استان کرمان میرسد؟ پاسخ میدهد: نمیتوانیم هیچ قولی به مردم بدهیم. بستگی به سیاستهای سازمان غذا و دارو دارد اما اگر بعد از نیمه مهرماه هم تزریق شود تاثیر خواهد داشت.
لزومی ندارد همه مردم از واکسن استفاده کنند
رئیس جمعیت هلالاحمر سیرجان هم به عدم توزیع واکسن تاکنون اشاره کرده و میگوید: هنوز به هلالاحمر سیرجان چیزی تحویل نشده. چند روز پیش هم در همین زمینه جلسهای داشتیم اما هنوز ابلاغیهای به ماه نرسیده. مسئول توزیع این واکسن معاونت غذا و داروی دانشکده علوم پزشکی است که اگر به دستشان برسد حتماً اطلاع میدهند. حسینی تقاضای مردم برای دریافت این واکسن را بالا میداند و میگوید: چون قبلاً در این زمینه تبلیغات زیادی شده حتی مردم عادی هم دنبال این واکسن هستند. از او میپرسم اگر قرار شد این واکسن به عموم مردم هم داده شود آیا برنامهای دارید که به طور عادلانه به همه برسد و مثلاً یک نفر چند واکسن تهیه نکند؟ میگوید: توزیع بر عهده دانشکده علوم پزشکی است و حتماً یک روال خاص برای آن تعریف میکنند. اینطور نیست که هر کسی زودتر رسید به داروخانه هر چقدر واکسن خواست تهیه کند. چون تعداد محدود است تدابیر خاصی برای توزیع آن در نظر میگیرند.
روزانه 150 نفر برای واکسن مراجعه میکنند
یکی از مراکز اصلی که واکسن آنفولانزا درآنجا توزیع میشود داروخانه هلالاحمر شهرستان است که تا کنون منتظر رسیدن این واکسن بوده و رئیس این داروخانه در خصوص توزیع آن میگوید: سازمان غذا و داروی کشور اعلام کرده توزیع از اول مهرماه آغاز میشود اما هنوز خبری نیست و زمانی را برای آن مشخص نکردند. با این حال حتما ظرف ۴۸ ساعت آینده تصمیم قطعی گرفته خواهد شد. وی در پاسخ به این سوال که تقاضای مردم برای دریافت این واکسن چگونه است؟ میگوید: مراجعه خیلی زیاد است. در طول روز حدود ۱۵۰ نفر مراجعهکننده داریم، خصوصاً بیماران خاص. متاسفانه تاکنون هیچ تصمیمی در این زمینه گرفته نشده. وی در پاسخ به این سوال که آیا مردم حتما باید واکسن آنفولانزا را استفاده کنند؟ میگوید: واکسن آنفولانزا هیچ ربطی به جلوگیری از کرونا ندارد. مردم به ما مراجعه میکنند و میگویند اگر این واکسن را بزنیم دیگر کرونا نمیگیریم. حتی در مورد آنفولانزا هم اینطور نیست که اگر کسی واکسن را استفاده کند صد درصد ایمن شود. اینکه میگویند گروههای پرخطر واکسن را استفاده کنند به این دلیل است که اگر مبتلا شدند آسیب کمتری میبینند. رئیس داروخانه هلال احمر توصیهای هم برای مردم دارد و میگوید: مردم نگران ابتلا به آنفولانزا و یا عدم استفاده از واکسن نباشند. اصلاً هیچ کجای جهان مردم استقبال زیادی از این واکسن ندارند. در ایران یکی دو سال است که این تقاضا بالا رفته. تضمین ۱۰۰ درصدی هم برای عدم ابتلا با استفاده از این واکسن نیست. اگر مردم پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند درصد ابتلای آنها به آنفولانزا و کرونا بسیار کاهش پیدا میکند و نیازی به استفاده از واکسن نخواهند داشت.
سهمیه واکسن سیرجان حتی کفاف گروههای پرخطر را نمیدهد
مسئولیت توزیع واکسن آنفولانزا در سیرجان بر عهده دانشکده علوم پزشکی است. محمد موقری معاون بهداشتی دانشکده تعداد سهمیه واکسن آنفولانزا را خیلی پایین عنوان میکند و میگوید: قرار است تعداد خیلی کمی واکسن زیر ۵۰۰ عدد به سیرجان بدهند، آن هم برای مادران باردار، بیماران خاص و پرسنل بخش کووید و به افراد عادی و حتی پرسنل خودمان هم فعلاً نمیتوانیم واکسن اختصاص بدهیم. اما قرار است بلافاصله نوبت دوم توزیع را هم داشته باشیم و احتمالاً به همین زودی به داروخانهها هم سهمیه بدهند. تعداد واکسنی که به ما میدهند انقدر کم است که اصلاً به مردم عادی نمیرسد. حتی جوابگوی بخش کووید هم نیست. حتی به همه مادران باردار هم داده نمیشود. فقط بر اساس سامانه کسانی که واجد شرایط شناخته شوند مراقب سلامت با آنها تماس میگیرد تا واکسن را دریافت کنند. در واقع برای توزیع آن بین گروههای پرخطر هم باید با دقت خاص و پروتکل مشخصی این کار انجام شود. وی اضافه میکند: مردم عادی هم اگر میخواهند این واکسن را تهیه کنند درصورتی که به داروخانهها سهمیه اختصاص یابد میتوانند به آنجا مراجعه کنند، با ذکر این نکته که دولت هم در واردات واکسن و هم در توزیع آن کمی با مشکل مواجه است. وی تصور مردم مبنی بر تزریق واکسن برای جلوگیری از کرونا و آنفولانزا را تصور نادرستی خوانده و خاطرنشان میکند: بارها گفتیم آنفولانزا و کرونا هیچ ربطی به هم ندارند و این واکسن برای همه افراد توصیه نمیشود. فقط گروههای پرخطر باید استفاده کنند. هیچ کجای دنیا هم مردم عادی از این واکسن استفاده نمیکنند. نمیدانم مردم ایران چرا انقدر دغدغه واکسن دارند. نیازی نیست همه افراد این واکسن را تزریق کنند. تازه در آنفولانزا هم صددرصد پیشگیری ایجاد نمیکند. مضاف بر اینکه مردم اگر پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند مبتلا نمیشوند. کره جنوبی که فصل آنفولانزا را پشت سر گذاشته، با توجه به رعایت پروتکلهای بهداشتی با کاهش شدید آمار آنفولانزا روبرو بوده.
مادران باردار و دغدغه تهیه واکسن آنفلوآنزا
حالا بشنوید از دغدغه مردم که این روزها دربهدر دنبال تهیه واکسن آنفولانزا هستند. ا.ا دومین تجربه بارداری خود را پشت سر میگذارد. او در خصوص نگرانیهایش میگوید: "هر روز به مرکز بهداشت وداروخونه ها مراجعه میکنم اما میگن هیچ بخشنامهای براشون نیومده و هیچ اطلاعی در مورد اینکه چه زمان واکسن به دستشون برسه ندارن. خیلی نگرانم چون بجز بارداری، دیابت هم دارم و روزانه چهل واحد انسولین مصرف میکنم. به همین علت بدنم خیلی ضعیف شده و کاهش وزن هم داشتم." وی اضافه میکند: در ابتدای فصل پاییز خطر جدی کرونا و آنفلوانزا من رو بسیار تهدید میکنه. خیلی نگران هستم. از اواخر شهریور مرتب به دنبال واکسن آنفلوانزا میگردم شاید بتونم با زدن این واکسن بدن ضعیفم رو در مقابل این ویروس مقاوم کنم اما متاسفانه هرچه به مراکز بهداشت وداروخانهها مراجعه میکنم هیچ جواب درستی از تاریخ اومدن این واکسن دریافت نکردم و همین دغدغه بزرگی برای من شده. از مسئولین تقاضا دارم هرچه زودتر چارهای برای این مشکل پیدا کنن و این واکسن رو دراختیار مردمی که واجد شرایط هستن بذارن."
ل.ع دیگر مادری است که منتظر آمدن اولین فرزندش است. او هم نگران شرایطش است و میگوید: "با این وضع ویروس کرونا و آنفلونزا نگرانم اگه نتونم واکسن رو گیر بیارم باید چکار کنم. چند هفته پیش از چند تا داروخانه پرسیدم نداشتن. گفتن قرار بوده توزیع بشه هنوز خبری نیست. گفتن به گروههای پرخطر حتما واکسن داده میشه. حالا این هفته هم میرم ببینم گیرم میاد." وی به شدت نگران ابتلا به ویروس است و تصریح میکند: "بارداری تو وضعیت کرونا خود بخود استرسآور هست. بارداری تنگی نفس میاره و اگر به کرونا یا آنفلوآنزا مبتلا بشیم معلوم نیست چه اتفاقی برامون بیفته. امید داشتم واکسن بتونه تا حدی این استرس رو کم کنه و پاییز و زمستون رو با خیال راحتتری بگذرونم. این اضطراب آدم رو از پا در میاره. مدام نگرانم اگر نتونم واکسن بزنم چه بلایی سر خودم و بچهام میاد."
با توجه به شرایط موجود و کمبود تعداد واکسن آنفولانزا در کشور و با توجه به آنچه مسئولان امر تشخیص دادهاند انتظار میرود عموم مردم رعایت گروه پرخطر جامعه را کرده و با این افراد مدارا کنند تا زنان باردار، افراد دارای بیماریهای خاص، افراد مسن و... بتوانند این واکسن را تهیه کرده و از حداقل ایمنی در برابر ابتلا به آنفولانزا برخوردار شوند. بقیه مردم هم با استفاده از ماسک و رعایت فاصلههای اجتماعی و بهداشت فردی سعی در جلوگیری از ابتلا به این بیماری نمایند تا با همدلی و درک متقابل و همراهی بتوانیم زمستان پیش رو را به سلامت از کنار کرونا و آنفولانزا بگذریم و با حداقل آمار مبتلایان و مرگومیر در این شرایط حساس روبرو شویم. میطلبد مسئولان نیز با برنامهریزی دقیق واکسن را بین افرادی که واقعاً به استفاده از آن نیاز دارند توزیع نمایند تا بخشی از دغدغه و نگرانی جامعه برطرف شود.